Doorbraak!

Mede dankzij de steun van Stichting Hartekind hebben onderzoekers van UMCG, met de inzet van een kindercardiologische onderzoeksgroep over versnelde veroudering van longvaten als oorzaak van onomkeerbaarheid van pulmonale hypertensie bij kinderen met een aangeboren hartafwijking, een mogelijk nieuwe behandeling ontdekt!

 

Persbericht: Versnelde celveroudering verklaart progressie van longziekte PAH (en biedt zicht op behandeling)

Onderzoekers van het UMCG hebben een nieuw mechanisme ontdekt dat verklaart waarom de longziekte PAH (pulmonale arteriële hypertensie) bij patiënten verergert. Ook deden zij onderzoek naar een nieuwe therapie die deze ziekte kan behandelen. Hun veelbelovende bevindingen zijn vandaag gepubliceerd in het hoog aangeschreven wetenschappelijke tijdschrift Science Translational Medicine.

PAH is een zeldzame, chronische longziekte: in Nederland hebben zo’n 800 mensen de diagnose pulmonale arteriële hypertensie. Momenteel zijn er nog geen behandelingen die PAH volledig kunnen genezen. Bij patiënten met PAH groeien de longvaten progressief dicht. Dit zorgt voor een hoge bloeddruk in de longen. PAH is een dodelijke ziekte, die zich ook op de kinderleeftijd kan presenteren, zoals bij kinderen met een aangeboren hartafwijking. Gelukkig kan het opereren van de hartafwijking de progressie van PAH voorkomen en zelfs omkeren. Wanneer de diagnose echter te laat wordt gesteld of de operatie te laat plaatsvindt, zal PAH deze ‘reversibiliteit’ kwijtraken en stijgt de bloeddruk in de longen verder door. Dit leidt uiteindelijk tot hartfalen op een jonge leeftijd.

Senescente cellen verklaren progressie PAH

De onderzoeksgroep van het UMCG / Rijksuniversiteit Groningen, geleid door prof. dr. Rolf Berger en dr. Beatrijs Bartelds, bootste een aangeboren hartafwijking na in ratten. De onderzoekers zagen dat deze ratten een vorm van PAH ontwikkelden die lijkt op de ziekte in mensen, ook met een reversibele en irreversibele fase. De onderzoekers hebben daarna, in samenwerking met Stanford University, het genetisch profiel van deze ratten met elkaar vergeleken, en deze bleken essentieel te verschillen. Onder de microscoop bleek dat de vaten van ratten met irreversibele PAH verhoogde aantallen bevatten met zogeheten ‘senescente cellen’: cellen die versneld verouderd zijn en die hun normale functie verloren hebben. Deze cellen kunnen niet door het lichaam worden verwijderd omdat ze resistent zijn tegen de normale geprogrammeerde celdood. Ophoping van deze verouderde cellen leidt tot het verstijven en dichtgroeien van de vaten doordat deze cellen continu ontstekingsfactoren uitscheiden.

Behandeling met anti-verouderingsmiddel

Het is voor het eerst dat de aanwezigheid van deze verouderde cellen wordt geassocieerd met de irreversibiliteit van PAH. De onderzoekers vroegen zich vervolgens af of het verwijderen van deze cellen zou kunnen helpen om PAH te kunnen behandelen. Dit kan met een experimenteel anti-verouderingsmiddel, ABT-263. De verouderde cellen in de longvaten worden hierdoor gedood, terwijl de gezonde cellen zich weer kunnen vermenigvuldigen om de vaten te herstellen. De onderzoekers gaven ABT-263 aan de ratten met irreversibele PAH, en toonden aan dat de vaten weer doorgankelijk werden en de bloeddruk in de longen daalde. Bovendien leken er ook nieuwe, gezonde vaten te ontstaan na de behandeling.

“Het is al sinds de jaren ’50 bekend dat PAH reversibele en irreversibele fasen kent”, zegt UMCG-onderzoeker Diederik van der Feen. “Deze resultaten geven voor het eerst inzicht in de vraag waarom de ziekte irreversibel wordt.” Professor Rabinovitch van Stanford University (VS) voegt daar aan toe dat “het mechanisme achter de reversibiliteit één van de grote onopgeloste vragen is in het onderzoek naar PAH, en dat deze studie belangrijke aanwijzingen geeft.”


Bijlage: Infographic 

 

« Bekijk alle nieuwsberichten