Vermindering van de effectieve stralingsdosis bij driedimensionale rotatie angiografie (3DRA)
Driedimensionale rotatie angiografie (3DRA)
Dit is een nieuwe hartcatheterisatie techniek waarmee tijdens de hartcatheterisatie driedimensionale afbeeldingen van het hart kunnen worden gemaakt. Dit heeft een aantal grote voordelen ten opzichte van de conventionele 2D angiografie, de techniek die standaard wordt toegepast in het cathlab. Zo wordt in één keer het hele hart afgebeeld.
Ook kan met deze techniek vanuit alle posities naar het hart worden gekeken, ook vanuit posities die de conventionele angiografie technisch niet kan maken, bijvoorbeeld een afbeelding waarbij je vanaf het hoofd naar beneden kijkt.
De 3D beeldvorming heeft verder als voordeel dat het hart ook echt 3D kan worden bekeken, het is immers een driedimensionale structuur. En mocht het plaatje onvoldoende inzicht geven, dan kan er ook nog een 3D print van het hart worden gemaakt. Ten slotte kan het 3D beeld worden geprojecteerd door het conventionele röntgenbeeld om interventies te vergemakkelijken en te optimaliseren.
Figuur links: een conventionele opname van een shunt op de longslagaders. Hoewel de linker (rechts in beeld gelegen) longslagader wat kleiner oogt is er geen groot probleem waarneembaar.
Midden: we kijken van onderen naar de longslagader en zien we nu een ernstige vernauwing in de rechter (links in beeld) gelegen longslagader. Deze opname kan niet worden gemaakt met conventionele angiografie. Dit probleem zou dus niet aan het licht zijn gekomen zonder 3D.
Rechts: het 3D model van het hart (in dit geval de rechter longslagader) wordt geprojecteerd in het conventionele röntgenbeeld om de interventie te begeleiden.
Nadeel van 3DRA is dat er bij de opname van het 3D beeld relatief veel röntgenstraling wordt gegeven. Omdat röntgenstraling een verhoogde kans geeft op kanker moet deze tot een minimum worden beperkt en al helemaal bij kinderen die veel gevoeliger zijn voor het ontwikkelen van kanker door röntgenstraling. Doelstelling van dit onderzoek is het verder omlaag brengen van de stralingsdosis van 3DRA zonder dat hierbij de beeldkwaliteit van de afbeeldingen verloren gaat.
Opbrengsten onderzoek
De voorlopige analyse van ongeveer 80 3DRA’s laat zien dat door invoering van het protocol de gemiddelde stralingsdosis is gedaald van 2 mSv naar 0.6 mSv. Dit is een stralingsreductie van 70% en is slechts 10% van de dosis die doorgaans bij volwassen wordt toegepast. Deze dosis is vergelijkbaar met die van de meest stralingsarme CT scans.
Momenteel vinden de berekening van de laatste 20 3DRA’s plaats en wordt de beeldkwaliteit gescoord. We lijken dus nu in staat superieure 3D beeldvorming toe te kunnen passen bij hartcatheterisaties met extreem weinig straling.
Dit onderzoek liep van begin 2015 tot medio 2016 en het UMC Utrecht had bij Stichting Hartekind een financiering aangevraagd van €22.500.
Download hier tussenrapportage 01-01-2016. (link plaatsen)